Medische keuring tijdens sollicitatieprocedure
Stel dat jouw toekomstige werkgever wilt dat jij een medische keuring tijdens de sollicitatieprocedure ondergaat. Ben jij dan verplicht om hieraan mee te werken? En zo ja, wat zijn dan je rechten?
Noodzakelijk voor functie
Een medische keuring mag alleen onderdeel zijn van de sollicitatieprocedure, wanneer het voor de functie noodzakelijk is, dat jij aan bijzondere medische eisen voldoet. Een machinist mag bijvoorbeeld niet kleurenblind zijn. Een medische keuring zal dan bestaan uit een ogentest. Een dergelijke medische keuring tijdens het sollicitatieproces noemen wij een aanstellingskeuring.
Bij traineeships komen aanstellingskeuringen niet heel vaak voor, maar er zijn uitzonderingen. Zo stelde een geologisch onderzoeksbureau in 2013 een medische keuring als eis voor een technisch traineeship. De reden voor deze aanstellingskeuring was dat de trainee ook uitgezonden zou worden naar offshore veldprojecten.
Overigens zou een medische keuring voor jou als aspirant trainee geen verrassing mogen zijn. Organisaties zijn namelijk verplicht al in de vacaturetekst te vermelden dat een medische keuring onderdeel is van de sollicitatieprocedure. Dit geldt ook voor traineeship-vacatures.
Hoe werkt de medische keuring?
Bij een aanstellingskeuring kan je de volgende stappen verwachten:
Stap 0: De werkgever wil jou
De medische keuring mag alleen op het eind van de sollicitatieprocedure plaatsvinden. De werkgever heeft dan al aangegeven, dat hij jou in dienst wil nemen. De aanstellingskeuring is het sluitstuk van de procedure. De baan is voor jou, tenzij je niet door de medische keuring komt.
Stap 1: Schriftelijk informeren
Voorafgaand aan de keuring informeert de werkgever jou schriftelijk over de inhoud van de keuring:
- Doel van de medische keuring
- Welke onderzoeken zijn onderdeel van de medische keuring
- Welke vragen zijn onderdeel van de medische keuring
Stap 2: De medische keuring zelf
Een geregistreerde arts voert de keuring uit. Hij of zij mag alleen zaken onderzoeken die van belang zijn voor het doel van de medische keuring. Dit geldt ook voor de vragen die mogen worden gesteld.
De arts mag bijvoorbeeld niet informeren naar je seksuele geaardheid. Ook vragen met betrekking tot een eventuele kinderwens zijn verboden.
Daarnaast mag de arts geen onderzoek doen naar ernstige ongeneeslijke ziekten, erfelijke aandoeningen en hiv.
Stap 3: De uitslag van de keuring
De arts informeert jou over de uitslag van de keuring. Daarnaast geeft de arts aan de werkgever door of jij geschikt of ongeschikt bent bevonden.
De arts mag verder geen medische informatie aan de werkgever doorgeven, tenzij jij daar expliciet toestemming voor geeft.
Klacht indienen
Meestal is het beste om zonder morren mee te werken aan een aanstellingskeuring. Je mag er immers van uitgaan dat een werkgever met de beste bedoelingen een medische keuring onderdeel laat uitmaken van de sollicitatieprocedure.
Desondanks kan het gebeuren dat je klachten hebt over de aanstellingskeuring. Bijvoorbeeld omdat de keurende arts aan jou dingen vraagt, die hij of zij niet mag vragen. Of omdat de werkgever jou onder druk zet om toestemming te geven voor het delen van medische informatie verkregen uit de keuring.
In zijn algemeen is dan het beste om eerst je klachten te bespreken met de keurende arts en/of de werkgever. Veel bedrijven kennen een klachtenregeling speciaal voor dit soort situaties.
Mocht je er samen niet uitkomen, dan kan je ook een klacht indienen bij de Commissie Klachtenbehandeling Aanstellingskeuringen (CKA).
Andere medische onderzoeken
Ook als je al ergens in dienst bent, kan het gebeuren dat de werkgever wil dat jij meewerkt aan een medisch onderzoek. Het is dan goed te weten, dat de meeste medische onderzoeken op vrijwillige basis zijn.