‘Werken als luchtverkeersleider: ik vind het prachtig!’
Hoog in die toren bij Schiphol werken mensen die dagelijks mogen genieten van het mooiste uitzicht over de luchthaven. Dat zijn de luchtverkeersleiders bij LVNL, die 24 uur per dag zorgen voor een veilig luchtruim boven Schiphol Airport en de rest van Nederland. Met honderden toestellen per dag is dat een hectische en verantwoordelijke baan. Luchtverkeersleider Jonne: ‘Het is prachtig om al die vliegtuigen iedere dag weer veilig te laten landen en weer in de lucht te krijgen.’
Wat houdt je werk als luchtverkeersleider in?
‘Als luchtverkeersleider doe ik de combinatie tower en approach: dat betekent dat ik vaak op één van de twee verkeerstorens op Schiphol Airport te vinden ben om het aanvliegende luchtverkeer te begeleiden. Tijdens mijn dienst ben ik verantwoordelijk voor een gedeelte van het luchtruim van Schiphol, waarbinnen ik alle aankomende vliegtuigen op veilige afstand van elkaar naar de landingsbaan moet loodsen. Daarvoor gebruiken we allerlei systemen die ons helpen.
'Je beslissingen bijhouden is hier essentieel - zeker als je met meerdere vliegtuigen tegelijk bezig bent!'
Zo maken we gebruik van radarsystemen en het Instrument Landing Systeem, die samen het Air Traffic Management systeem vormen waar wij als verkeersleiders mee werken. Maar heel vaak kijken we ook fysiek naar buiten om met eigen ogen te checken of alles goed gaat. Als het slecht weer wordt, of mistig is, kunnen we terugvallen op onze systemen om de toestellen veilig aan de grond te krijgen. Voor de veiligheid zit er dan wel meer afstand tussen.’
Hoe houd je overzicht als luchtverkeersleider?
‘Om te zorgen dat vliegtuigen veilig kunnen landen, houden we bij de luchtverkeersleiding alle gegevens van de vliegtuigen in het Nederlandse luchtruim bij. Type vliegtuig, bestemming, snelheid, hoogte en ga zo maar door. Wij beslissen vervolgens op basis van de beschikbare landingsbanen en het weer, waar die vliegtuigen moeten zijn om veilig te vliegen en landen.
Alles wat er gebeurt houden we bij op een zogenaamd ‘strippenbord’ of EFS. Dat moet je zien als een enorme tablet, waarop iedere luchtverkeersleider zijn of haar ‘eigen’ vliegtuigen heeft staan, met daarbij alle benodigde gegevens en de beslissingen die genomen zijn. Dat registreren van al je acties en beslissingen is essentieel. Niet alleen voor een totaaloverzicht, maar ook voor je eigen overzicht. Zeker als je met een aantal vliegtuigen tegelijk bezig bent!’
Het werk als luchtverkeersleider in drie woorden:
‘Uitdagend, verantwoordelijk en creatief! Die eerste twee spreken voor zich, maar die laatste is ook belangrijk. Als er bijvoorbeeld buien in de buurt zijn waar piloten omheen willen, moeten we snel andere oplossingen bedenken – en die zijn niet altijd zo standaard. Ook moet je soms ruimte zoeken voor vliegverkeer van de kustwacht of de politie, als zij ons luchtruim doorkruisen. Levert dat conflicten op met ander verkeer, dan moet je dat creatief oplossen. Zo is het werk altijd afwisselend. Naast mijn werk als luchtverkeersleider in de toren heb ik ook een neventaak voor werving en selectie. Daarvoor vertel ik bijvoorbeeld op beurzen of voorlichtingsdagen over mijn werk als luchtverkeersleider.’
Hoe ziet jouw werkdag eruit?
‘Dat hangt allereerst af van hoe ik ben ingedeeld: een vroege dienst, een middagdienst, een late dienst of een nachtdienst. Schiphol slaapt nooit, en dat geldt natuurlijk ook voor de luchtverkeersleiding. Ik werk iedere dienst op één plek: dat kan de Main Tower zijn, de verkeerstoren West bij de Polderbaan of de radarzaal bij LVNL. Ik werk zo rond de zesenhalf uur op een dag, al wisselt dat, en heb daarnaast natuurlijk mijn neventaken.
'We brengen zoveel tijd samen door, daar ontstaan complete vriendschappen uit'
Al in de auto naar mijn werk probeer ik me een beeld te vormen. Hoe ziet het weer eruit? Kan ik de verkeerstoren zien? Is het druk in de lucht? Bij aankomst ga ik eerst kijken of er operationele mededelingen zijn. Wordt er gewerkt op de baan? Welke baancombinaties zijn er beschikbaar? Wat zijn de weersvoorspellingen? Zijn er andere zaken die het luchtverkeer kunnen beïnvloeden? Vervolgens ga ik de toren in, naar de koepel, en neem ik de stand van zaken nog even door met mijn supervisor. Dan bekijk ik het verkeersbeeld van een van mijn collega’s : welke volgorde staat er op de baan, wat is er gaande in de lucht? Dan neem ik dat verkeersbeeld over en ga aan de slag.’
Welke werkdag vergeet je nooit meer?
‘Mijn eerste ‘echte’ werkdag. Een mijlpaal, want het duurt wel tweeëneenhalf tot drie jaar totdat je zelfstandig, zonder instructeur, aan het werk gaat. Bij LVNL word je intern opgeleid tot luchtverkeersleider. En als je dan uiteindelijk zelfstandig beslissingen mag nemen in de toren, dan is dat best een bijzonder moment.’
Wat is je vooropleiding als luchtverkeersleider?
‘De vooropleidingen van de luchtverkeersleiders zijn heel divers. Omdat je intern wordt opgeleid, komen mensen eigenlijk overal vandaan. Een vwo-diploma of een propedeuse van een hbo is een minimumeis. Je volgt eerst een selectietraject, dat ongeveer 26 weken duurt. Wat wel leuk is: je collega’s hebben dus allemaal een andere achtergrond.’
Welke types werken er bij de luchtverkeersleiding?
‘Het is een mooie club mensen, een mix van oud en jong. Dat we allemaal luchtverkeersleider zijn, dat verbindt ons. En omdat het vaak een baan voor het leven is, breng je veel tijd door met je collega’s. Daaruit ontstaan ook vriendschappen en we doen regelmatig leuke dingen, zoals een borrel of een team-uitje. En ook dat is belangrijk, want we moeten altijd op elkaar terug kunnen vallen.’
Wat is jouw kracht?
‘Als luchtverkeersleider heb je twee eigenschappen nodig die niet vanzelfsprekend samengaan. Zo moeten we heel analytisch zijn en tegelijkertijd heel snel beslissingen kunnen nemen. Je kunt het luchtverkeer namelijk niet even op pauze zetten…’
Wat is jouw favoriete vliegtuig?
‘De Boeing 747, zonder twijfel. Nog steeds een prachtig vliegtuig. Helaas zijn er steeds minder in bedrijf.’
Wat is jouw favoriete bestemming?
‘Een mooi strand, een tropisch zonnetje en een lekkere cocktail, dan is voor mij alles goed.’
Wat geeft jou vleugels?
‘Na een uitdagende dag naar huis rijden en denken: dat hebben we toch maar weer mooi en veilig afgehandeld.’
Hoe ga jij om met tegenwind?
‘Daar worden we uitgebreid op getraind. Ook als we niet op ons best zijn, de drukte veel groter is dan normaal of er is iets anders aan de hand, moeten we nog steeds een minimaal vereist niveau kunnen halen. En als ik niet fit ben, werk ik niet. Bij ons wordt er niet stoer doorgewerkt, daar kunnen we elkaar ook op aanspreken. De vliegveiligheid mag namelijk nooit in het geding komen.’
Ook enthousiast? Solliciteer nu en word ook luchtverkeersleider!
