Do’s & Don’ts voor starters: zo vergroot je je kans op een sollicitatiegesprek

Do’s & Don’ts voor starters: zo vergroot je je kans op een sollicitatiegesprek

Voor veel HBO- en WO-starters is het sollicitatieproces spannend, maar vaak ligt de grootste uitdaging voorafgaand aan het gesprek. Hoe zorg je dat je CV en motivatiebrief opvallen, dat je niet verdwijnt in een Applicant Tracking System (ATS) en dat recruiters je uitnodigen voor een kennismaking?

Met de inzet van kunstmatige intelligentie (AI) door zowel sollicitanten als werkgevers, is de spelregel veranderd. Hieronder vind je praktische do’s en don’ts om je kans op een uitnodiging aanzienlijk te vergroten.

Do: Stem je CV en brief af op de vacature

Een algemene brief en standaard-CV leveren je zelden een uitnodiging op. Werkgevers zoeken naar kandidaten die écht aansluiten bij de functie.

Zo pak je het aan:

• Gebruik de exacte trefwoorden uit de vacaturetekst. Veel organisaties gebruiken AI en ATS-systemen die hierop scannen.
• Leg nadruk op relevante projecten, stages of bijbanen.
• Pas je motivatiebrief aan per organisatie, met een concrete verwijzing naar hun werk of missie.

Don’t: Eén generiek document naar tien werkgevers sturen. Recruiters herkennen dit direct.

Do: Gebruik AI slim bij het schrijven

AI kan je helpen om sneller een goed gestructureerde motivatiebrief of CV te maken.

Praktische toepassingen:

• Vraag AI om voorbeeldzinnen en laat die vervolgens in je eigen toon aanpassen.
• Gebruik AI om een lijst met relevante vaardigheden te genereren die bij de vacature passen.
• Laat AI spelling en grammatica checken, zodat je professioneel overkomt.

Don’t: Je tekst letterlijk kopiëren uit een AI-tool. Recruiters lezen dagelijks sollicitaties en herkennen generieke AI-taal.

Do: Optimaliseer je CV voor ATS-systemen

Veel bedrijven gebruiken Applicant Tracking Systems om honderden sollicitaties snel te screenen.

Tips om hier doorheen te komen:

• Vermijd ingewikkelde opmaak met tabellen of afbeeldingen; gebruik een eenvoudig en overzichtelijk format.
• Zet functietitels en opleidingen duidelijk en volledig neer (bijv. "Bachelor Bedrijfskunde – Vrije Universiteit Amsterdam").
• Gebruik opsommingstekens om taken en resultaten te beschrijven.

Don’t: Je CV alleen als PDF met grafische elementen aanleveren. Dit kan ervoor zorgen dat systemen je informatie niet goed lezen.

Do: Bouw aan een sterk LinkedIn-profiel

Recruiters kijken vaak eerst online voordat ze je uitnodigen. Een compleet LinkedIn-profiel kan net het verschil maken.

Zo val je op:

• Gebruik een professionele, duidelijke profielfoto.
• Zorg dat je samenvatting (about-sectie) kort uitlegt wie je bent, wat je kan en wat je zoekt.
• Vraag oud-docenten, stagebegeleiders of bijbaanmanagers om een aanbeveling.
• Deel af en toe een artikel of reflectie over jouw vakgebied om zichtbaar te zijn.

Don’t: Een verouderd of leeg profiel laten staan. Dat wekt slordigheid en desinteresse.

Do: Schrijf een motivatie die verder gaat dan je diploma

Je diploma is belangrijk, maar niet het enige dat telt. Werkgevers willen weten wat jou uniek maakt.

Tips:

• Koppel je motivatie aan iets specifieks van de organisatie (een project, een waarde, een product).
• Laat zien welke soft skills je meebrengt, zoals samenwerken, analytisch denken of creativiteit.
• Onderbouw claims altijd met een concreet voorbeeld.

Don’t: Alleen herhalen wat al in je CV staat. De brief is er om je persoonlijkheid en motivatie te laten zien.

Do: Check je online reputatie

Organisaties googelen steeds vaker sollicitanten voordat ze iemand uitnodigen.

Zo zorg je dat je online sterk staat:

• Houd je social media-profielen netjes en professioneel.
• Denk na over wat zichtbaar is voor niet-connecties.
• Overweeg een eigen portfolio- of projectenpagina als je werk visueel of inhoudelijk goed te tonen is.

Don’t: Negatieve of ongepaste posts laten staan die niet bij het beeld passen dat je wilt uitstralen.

Do: Bereid een sterke pitch voor

Soms vraagt een werkgever om extra motivatie via een video of korte pitch. Dit kan spannend zijn, maar het is ook een kans om je te onderscheiden.

Tips:

• Houd je pitch kort (max. 1 minuut).
• Noem drie dingen: wie je bent, wat je kan, waarom jij bij deze organisatie past.
• Oefen je pitch en neem hem desnoods met je telefoon op om te zien hoe je overkomt.

Don’t: Uit je hoofd een lange tekst opdreunen. Dan kom je minder natuurlijk over.

Conclusie: De uitnodiging win je vóór het gesprek

Voor HBO- en WO-starters is de grootste uitdaging niet het sollicitatiegesprek zelf, maar het binnenkomen in de eerste selectie. Een goed geschreven, AI-proof CV, een persoonlijke motivatiebrief en een sterk online profiel vergroten je kans aanzienlijk.

Onthoud:

• AI kan je helpen, maar je persoonlijke stem maakt het verschil.
• Recruiters en systemen letten op trefwoorden, maar ook op authenticiteit.
• Elke stap die je zet vóór het gesprek bepaalt of je überhaupt aan tafel komt.

Met deze do’s en don’ts vergroot je de kans dat jouw sollicitatie bovenaan de stapel belandt en je wordt uitgenodigd voor dat eerste, belangrijke gesprek. 🚀