Na een sollicitatiegesprek worden afgewezen, is niet goed voor je zelfvertrouwen. Veel kandidaten hebben dan ook moeite om zich erover heen te zetten en vergeten het grotere plaatje. Afwijzing kan worden gezien als een teken van mislukking, maar dat is de verkeerde attitude. Het is verstandiger om een afwijzing te gebruiken als kans om jezelf te verbeteren om zo uiteindelijk een baan te vinden die het beste bij je past.
Het verwerken van de afwijzing
De eerste stap om de teleurstelling te verwerken is het delen van je frustraties, teleurstelling en boosheid. Dit kan bijvoorbeeld door de afwijzing te bespreken met een vriend of familielid met wie jij je gevoelens kan delen. Doe dat wel in een vertrouwelijke omgeving.
Deel je frustraties en boosheid niet online of met de werkgever waar je hebt gesolliciteerd. Het zal je kansen verkleinen om eventueel in een later stadium bij deze werkgever aangenomen te worden. Daarnaast blijft je online communicatie vrijwel altijd ergens hangen en dit kan in je nadeel gaan werken bij andere sollicitaties. Kandidaten worden namelijk steeds vaker online gescreend.
De 'positieve' kant
Ieder sollicitatiegesprek is een leerervaring, ongeacht of je wat aangenomen of afgewezen. Dit geldt al helemaal als je nog niet zo lang actief bent op de arbeidsmarkt en als je nog niet zoveel interviews achter de rug hebt. Je leert het proces en de verschillende vragen kennen. Je hebt jezelf natuurlijk goed voorbereid voor het gesprek, maar sommige situaties zijn helaas maar lastig te simuleren.
Als je zelf na het gesprek het gevoel hebt, dat je alle vragen naar je beste vermogen hebt beantwoord en dat jij jezelf en je vaardigheden op een goede manier hebt gepresenteerd, dan is het natuurlijk extra spijtig als je wordt afgewezen. Echter, dan kan je wellicht voldoening halen uit de wetenschap, dat het bedrijf ongeschikt was voor jou.
Het is lastig om je neer te leggen bij je afwijzing zonder dat je daarvoor een logische verklaring of de nodige feedback krijgt. Wellicht voldoe je naar jou inziens aan alle door de organisatie gestelde eisen, maar beslist de organisatie anders.
Helaas is het voor de interviewer niet altijd mogelijk om een logische verklaring te verlenen, omdat het gevoel van de interviewer ook een belangrijk facet is bij de keuze. Probeer je dan uit de teleurstelling te onttrekken en zorg ervoor dat je vizier wordt gericht op andere mogelijkheden.
Verwerk eventuele feedback in volgende gesprekken en gebruik de afwijzing als een kracht om je op te laden voor de volgende mogelijkheid.
Verfijn je zoekopdracht
De arbeidsmarkt wordt met de dag meer concurrerend. Voor de crisis was het makkelijker voor organisaties om nieuwe mensen aan te nemen. De budgetten waren groter en talent was veelal schaars. Indien een kandidaat voor 90% overeenkwam met de zoekcriteria, dan waren ze tevreden met de match.
Tegenwoordig zijn de eisen een stuk strenger. Bedrijven kunnen het zich niet meer veroorloven nieuwe mensen aan te nemen tenzij ze voor 100% matchen met de criteria.
Wees dan ook zeer selectief met waar je solliciteert. Onderzoek de rol, het bedrijf, de cultuur en het team waar je gaat werken om zo nauwkeurig mogelijk in te schatten hoe groot je kansen zijn. Veel informatie is online te vinden en het kan ook goed helpen om bijvoorbeeld testimonials door te nemen van huidige medewerkers van de organisatie waar je wilt werken.
Het verkrijgen van feedback
Het verkrijgen van feedback kan af en toe lastig zijn, maar het is essentieel om je te verbeteren. Het is niet altijd even gemakkelijk om te verzoeken tot feedback, maar probeer de interviewer ervan bewust te maken hoe belangrijk feedback voor je is. Het toont namelijk ook hoe toegewijd je bent met betrekking tot je zelfontplooiing en het kan hen overtuigen om je aan te nemen. Je houding kan namelijk net zo belangrijk zijn als je bekwaamheid.
Een follow-up e-mail na een gesprek is vaak de beste manier. Toon hierbij wel je professionalisme en interesse in de functie. De meeste mensen zullen dit niet doen, dus je zult jezelf onderscheiden van eventuele concurrentie voor de functie. Je zal in de mail ook moeten aangeven, dat je blij bent met alle feedback (positief of negatief), omdat je het wilt gebruiken om je te verbeteren en dat je elk interview als een belangrijke leerervaring ziet. Dit kan de interviewer aanmoedigen om een meer gedetailleerde reactie te geven.
Neem alle ontvangen feedback tot je met een open vizier en zorg ervoor dat je de juiste aanpassingen maakt om toch de baan te vinden die je graag wilt.
Bekende oorzaken voor afwijzing
De reden van afwijzing bij het ene sollicitatiegesprek kan de reden zijn dat je wordt aangenomen bij het volgende gesprek.
De meest voorkomende reden voor afwijzing is een gebrek aan de juiste vakinhoudelijke kennis. Dit is vaak redelijk eenvoudig te verbeteren. Het is dan van belang om te bekijken hoe je je antwoorden op deze vragen beter kan formuleren en belangrijke details beter naar voren kan laten komen. Het is natuurlijk ook mogelijk verdere opleidingen en/of bekwaamheden na te streven.
Een andere veel voorkomende reden voor afwijzing is de manier van interviewen. Een sollicitatiegesprek kan de meest zelfverzekerde onder ons nog nerveus maken. Je wordt immers onder een vergrootglas gelegd en de geringste miscommunicatie kan je kansen verkleinen.
Het zit ook vaak tussen de oren. Mensen weten dat er ontelbare factoren zijn die bepalend zijn bij de keuze van de interviewer en dit doet ze twijfelen aan hun eigen kansen. Ze vergeten dat een goede voorbereiding in combinatie met hun vaardigheden voldoende moet zijn om eventuele twijfels bij de interviewer weg te nemen.
Competentiegerichte interviews worden tegenwoordig in toenemende mate gebruikt. Veel mensen hebben hier moeite mee, omdat ze zeer gedetailleerde antwoorden vereisen.
Een manier om deze competentiegerichte interviews goed te doorlopen is het oefenen met de STAR-techniek. Door deze methode toe te passen kan je specifieke voorbeelden van je competenties op een duidelijke beknopte manier onder woorden brengen. STAR is een afkorting voor Situatie (beschrijf de situatie), Taak (wat was jouw taak), Actie (wat heb je gedaan en/of gedelegeerd aan anderen) en het Resultaat. Deze techniek is goed aan te leren. Het is echter wel van belang dat je passende voorbeelden bedenkt om je kwaliteiten goed te profileren.
Helaas kan het ook voorkomen dat je wordt afgewezen op basis van je geslacht, afkomst, geaardheid of religieuze voorkeur. Dit is natuurlijk ontzettend onrechtvaardig. Naast dat het wellicht goed is om je af te vragen of je nog wel voor zo'n organisatie wilt werken, is het ook goed om melding te maken van deze misstand. Dit kan bijvoorbeeld hier. Heb je het gevoel dat je gediscrimineerd bent/wordt bij het solliciteren en wil je dit graag (anoniem) delen, dan kan je natuurlijk ook altijd even contact opnemen met ons platform.